ΝΙΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ
«Βαρύ το κόστος τού όχι σε Ανάν»
Ο Νίκος Αναστασιάδης είναι ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ), που ίδρυσε ο Γλαύκος Κληρίδης το 1976. Πρόκειται για ένα κόμμα της Δεξιάς που κινείται στον ίδιο ιδεολογικό χώρο με αυτόν της Νέας Δημοκρατίας. Αν και στο ΔΗΣΥ στεγάζονται πολιτικά και ακραία στοιχεία, κατάλοιπα της δεκαετίας του 1960, συχνά παίρνει θέσεις που δεν διαφέρουν από αυτές ενός σοσιαλιοδημοκρατικού κόμματος.
Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι, παραδοσιακά, οι θέσεις του ΔΗΣΥ στο Κυπριακό είναι πολύ κοντά σε αυτές του ΑΚΕΛ και σε διάσταση με το κεντρώο ΔΗΚΟ. Σήμερα, που το Κυπριακό μπαίνει σε μια πραγματικά κρίσιμη καμπή, ο Νίκος Αναστασιάδης αποτελεί μία από τις πιο μετριοπαθείς και προοδευτικές φωνές του ακούγονται στην Κύπρο. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, μιλά στην «Ε» για το Κυπριακό και τις προοπτικές επίλυσής του με αφορμή την αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα.
- Πώς κρίνετε την πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα;
- «Χαιρόμαστε ειλικρινά που ο ηγέτης ενός αδελφού κόμματος εξελέγη πρωθυπουργός. Ομως, θα ήταν αχαριστία εκ μέρους μας να παραλείψουμε να εκφράσουμε τις ευγνώμονες ευχαριστίες μας στους Κώστα Σημίτη και Γιώργο Παπανδρέου για την πολιτική που ακολούθησαν σε σχέση με την Κύπρο. Οι στρατηγικές επιλογές τους μας έχουν οδηγήσει με ασφάλεια στην Ε.Ε. και έχουν δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για επίλυση του Κυπριακού».
- Βλέπετε πιθανότητες αλλαγής αυτής της πολιτικής;
«Οχι, δεν βλέπω τέτοια πιθανότητα, διότι το Κυπριακό και τα άλλα εθνικά θέματα έπαψαν να γίνονται αντικείμενο μικροκομματικής εκμετάλλευσης. Στις κρίσιμες ώρες της Νέας Υόρκης, ο πρωθυπουργός Καραμανλής στήριξε τις αποφάσεις του Κώστα Σημίτη, ενώ την ώρα που ο Γιώργος Παπανδρέου έχανε τις εκλογές, το πρώτο μήνυμα που έστειλε ήταν πως στα μεγάλα εθνικά θέματα θα συμπαρασταθεί στην κυβέρνηση Καραμανλή».
- Είναι αυτό ωριμότητα ή απότοκο της έλλειψης ενδιαφέροντος από την κοινή γνώμη;
«Αναμφίβολα το πρώτο. Για όλους εμάς που ζήσαμε τα παλιά χρόνια της πολιτικής ζωής της Ελλάδας, το φαινόμενο της εθνικής συναίνεσης είναι πρωτόγνωρο. Προσωπικά νιώθω πρόσθετα ικανοποιημένος γιατί υπάρχει συνέχεια της εθνικής πολιτικής στο Κυπριακό, χωρίς παλινδρομήσεις».
- Ορισμένοι που εναντιώνονται στη λύση, έτρεφαν την ελπίδα πως η αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα θα έδινε την ευκαιρία απεγκλωβισμού από τη συμφωνία της Νέας Υόρκης.
«Να μου επιτρέψετε να πω πως όσοι σκέφτονται κατ' αυτόν τον τρόπο δεν δημιουργούν ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον της Κύπρου. Αυτές οι τακτικές είναι πράξεις απελπισίας που θα ζημιώσουν αφάνταστα όχι μόνο την Κύπρο, αλλά και την ίδια την Ελλάδα. Εχουν πολιτική μυωπία όσοι δεν βλέπουν ότι μια σωστή λύση του Κυπριακού θα απελευθερώσει δυνάμεις για να δημιουργήσουμε σε άλλους τομείς, θα επιφέρει δραστικές μειώσεις στις αμυντικές δαπάνες και οι εξοικονομήσεις θα επενδυθούν στην παιδεία, τον πολιτισμό και σε άλλους παραγωγικούς τομείς».
- Συνεπώς, να θεωρήσουμε ότι εσείς θεωρείτε το σχέδιο Ανάν μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί; «Κοιτάξτε, όπως κι αν εξετάσουμε τα γεγονότα, αυτή είναι η πιο τολμηρή, η πιο φιλόδοξη και η πιο ολοκληρωμένη πρωτοβουλία που ανέλαβαν ποτέ τα Ηνωμένα Εθνη. Είναι ένα σχέδιο που διασφαλίζει βασικές προϋποθέσεις που είχαμε θέσει ως πολιτική ηγεσία, ύστερα από τον οδυνηρό συμβιβασμό της αποδοχής της δικοινοτικής ομοσπονδίας. Βέβαια, ως έχει αυτή τη στιγμή είναι προβληματικό. Ομως, υπάρχουν δυνατότητες βελτίωσής του και γι' αυτό προσπαθούμε».
- Ακούγονται φωνές για καταγγελία της διαδικασίας των συνομιλιών και αποχώρηση από αυτές. Είναι αυτό εφικτό;
«Τίποτα δεν είναι ανέφικτο στην πολιτική, φτάνει να είναι κανείς έτοιμος να αντιμετωπίσει και το τίμημα. Το σχέδιο Ανάν έχει υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας, έχει περάσει από τη δοκιμασία του νομικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στηρίζεται και στις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και τα Η.Ε. Εάν πιστεύουν κάποιοι ότι ύστερα από ένα ναυάγιο θα μπορούν να αναληφθούν ανάλογες πρωτοβουλίες στο εγγύς μέλλον, πλανώνται πλάνην οικτράν».
- Τότε, πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι η μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού απορρίπτει το σχέδιο;
«Η κοινή γνώμη έχει πλήρη άγνοια του σχεδίου. Ενα ποσοστό 70% δηλώνει ότι δεν γνωρίζει επαρκώς τις πρόνοιές του. Επειδή τα μεγάλα κόμματα δεν τοποθετηθήκαμε ακόμη υπέρ του σχεδίου, βρήκαν ευκαιρία αυτοί που το πολεμούν να το δαιμονοποιήσουν στη συνείδηση της κοινής γνώμης».
- Είναι και ο παράγοντας Ντενκτάς.
«Συμφωνώ μαζί σας. Η αδιαλλαξία του Ντενκτάς προκαλεί αρνητική επίδραση. Ο κόσμος δικαιολογημένα ανησυχεί για το ασφαλές της εφαρμογής της λύσης. Ο Ντενκτάς είναι φύσει αδύνατον να αλλάξει. Ο άνθρωπος το είπε με πλήρη ειλικρίνεια σε μια πρόσφατη ομιλία του στην Τουρκία. Είμαι 80 χρόνων, μην περιμένετε από εμένα να αλλάξω...».
- Τότε, πώς θα ψηφίσει ο κόσμος υπέρ της λύσης, όταν γνωρίζει πως θα έχει τον Ντενκτάς για τρία χρόνια συμπρόεδρο;
«Ενα από τα βασικά αιτήματα της ελληνοκυπριακής πλευράς για αλλαγές στο σχέδιο είναι η κάθετη σύντμηση των μεταβατικών περιόδων. Ο πρόεδρος Παπαδόπουλος εισηγήθηκε όπως τον Ιούνιο, ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές, εκλεγούν και όλα τα σώματα του ομόσπονδου κράτους. Αυτό θα σημαίνει τερματισμό της συμπροεδρίας και περιορισμό του ρόλου του Ντενκτάς, ο οποίος δηλώνει ξεκάθαρα πως δεν πιστεύει στο σχέδιο Ανάν».
- Για να είμαστε ειλικρινείς, αν και δεν μπορεί να γίνει σύγκριση, ούτε και ο πρόεδρος Παπαδόπουλος είναι ένθερμος οπαδός του σχεδίου.
«Η πληροφόρηση που έχουμε είναι πως στις διαπραγματεύσεις ο κ. Παπαδόπουλος είναι δημιουργικός. Όμως το άμεσο περιβάλλον του καταστρέφει την εικόνα του, με αποτέλεσμα να δίνονται αρνητικές εντυπώσεις για τις προθέσεις του, τις οποίες εκμεταλλεύεται η Τουρκία. Κι αυτό θα μετρήσει πολύ εις βάρος μας στην περίπτωση που θα χρειαστεί να πούμε το "όχι"».
- Είναι δηλαδή και το "όχι" στις επιλογές σας ή θα ασκηθούν τέτοιες πιέσεις που η ηγεσία θα εξαναγκαστεί να πει το «ναι»;
«Είμαστε πρόθυμοι για λύση και επιθυμούμε διακαώς αυτό να γίνει πριν από την 1η Μαΐου. Ομως, οι ξένοι μεσολαβητές θα πρέπει να λάβουν υπόψη πως δεν μπορούμε να πούμε στον κόσμο να ψηφίσει μια λύση που θα είναι ταπεινωτική. Πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες των πολιτών, που δεν είναι αδικαιολόγητες. Οι αλλαγές που επιδιώκουμε ουδόλως επηρεάζουν τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Αντιθέτως, μια λειτουργική και βιώσιμη λύση θα είναι προς το συμφέρον όλων».
- Έστω κι αν θα αφελληνιστεί ο ελληνικός πληθυσμός της Κύπρου, όπως διατείνεται ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος;
«Ο μακαριότατος θα πρέπει να φροντίσει να έχει επαρκή ενημέρωση και όχι μόνο από τους Κύπριους ιεράρχες, οι πλείστοι από τους οποίους αγνοούν το σχέδιο Ανάν. Αυτό που ο αρχιεπίσκοπος είπε από άμβωνος, ότι με τη λύση που προετοιμάζεται η Κύπρος κινδυνεύει να αφελληνιστεί, οφείλεται στην άγνοιά του λόγω της παραπληροφόρησης που τύγχανε από τους Κύπριους αδελφούς του. Μετά τη λύση, θα διατηρήσουμε το ελληνοκυπριακό κράτος που ήδη έχουμε, το οποίο θα διασφαλίζει τη συνέχιση της θρησκείας, του πολιτισμού και της παράδοσής μας. Διατηρήσαμε την ελληνικότητά μας στα 300 χρόνια της οθωμανικής κατοχής της Κύπρου και θα τη χάσουμε ως ελεύθεροι πολίτες κράτους-μέλους της Ε.Ε.;».
Μακάριος Δρουσιώτης
13/03/2004