Τη Ρωσία ουκ ελάττω παραδώσω
Όταν στα μέσα της περασμένης εβδομάδας σκεφτόμουν να ασχοληθώ -σ’ αυτό το πρώτο κείμενο μετά τις διακοπές- με την περίφημη ανακοίνωση της ρωσικής πρεσβείας για το βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη, ο μόνος προβληματισμός μου ήταν εάν μέχρι σήμερα το θέμα θα είχε «ξεπεραστεί». Δυστυχώς, το χούι που ξεσήκωσε η πρεσβεία της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (αυτήν υπερασπίζεται!) και το οποίο ειρήσθω εν παρόδω έμαθα ότι πριν από την περίπτωση Δρουσιώτη εκδηλώθηκε άλλες δύο φορές αυτό το χρόνο κατά του δημοσιογράφου Μάριου Δημητρίου της «Σημερινής» (Φεβρουάριο / Μάρτιο) και μόλις την περασμένη Τρίτη κατά του δημοσιογράφου του «Πολίτη» Κώστα Κωνσταντίνου, το καθιστά ακόμη πιο επιτακτικό.
Δηλώνοντας εξαρχής την έκπληξή μου που οι άγαρμπες αυτές παρεμβάσεις αφέθηκαν ασχολίαστες από την πλειοψηφία των ΜΜΕ. Να οφείλεται στις διακοπές; Στην καλοκαιρινή ραστώνη; Ή μήπως στις μεγάλες αντιπάθειες προς το πρόσωπο του Δρουσιώτη και στις διαφορετικές σχολές σκέψης; Είναι άλλο, όμως, να μη συμπαθάς ένα δημοσιογράφο ή να διαφωνείς με τις απόψεις του και άλλο να ανέχεσαι ή και να υποστηρίζεις τις ειρωνείες, τις προσβολές, την άσκηση πνευματικής τρομοκρατίας και τον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης που επιχειρείται εναντίον του. Εάν αυτή τη «λεπτομέρεια» είναι δύσκολο να την αντιληφθούμε ή την κάνουμε γαργάρα ελέω σκοπιμοτήτων, τότε δεν έχει νόημα να συζητάμε. Εάν, πάλι, η συζήτηση εκτροχιάζεται προς το περιεχόμενο του βιβλίου και τα συμπεράσματά του, τότε πάει να πει πως είμαστε έρμαιοι των εμμονών μας. Πως πάσχουμε από ελλειμματική προσοχή. Και αδυνατούμε να εστιάσουμε στην ουσία αυτής της συζήτησης. Και η ουσία δεν είναι ούτε ο συγγραφέας, ούτε τα συμπεράσματα του βιβλίου. Είναι οι ωμές παρεμβάσεις και οι ασυνήθιστου - άτσαλου ύφους ανακοινώσεις μιας πρεσβείας. Πικαρισμένο ύφος, σχεδόν πεζοδρομιακό, εξυπνακίστικες ειρωνείες, προσωπικές επιθέσεις, αυταρχισμός και υποδείξεις, εκφράσεις του συρμού, απουσία διπλωματικής γλώσσας. Το γεγονός δε πως διά της ανακοίνωσης στον Τύπο η πρεσβεία θέλησε να ασκήσει εκβιαστική διπλωματία γράφοντας: «Τα αίτια του συγγραφέα είναι ολοφάνερα και δεν μας απασχολούν. Το μόνο που μας ενοχλεί σε σχέση με το άκρως χαμηλού επιστημονικού επιπέδου και απαράδεκτο πολιτικά βιβλίο του είναι το γεγονός που δεν γράφθηκε από ένα ερασιτέχνη γραφομανή, αλλά από ειδικό συνεργάτη του προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι τυχαίο;», δίνει άλλη διάσταση στο κατάπτυστο ύφος της ανακοίνωσης. Κι όμως, αυτό το ύφος πέρασε ασχολίαστο. Από τα πλείστα ΜΜΕ. Γιατί τα πολιτικά κόμματα, όλα πλην του ΔΗΣΥ, έσπευσαν να σιγοντάρουν -γλοιωδέστατα και δουλοπάροικα- και να εκφράσουν την ανησυχία τους για τις κυπρορωσικές σχέσεις. Που εάν άλλος πρέσβης διανοείτο να εκδώσει εναντίον ενός δημοσιογράφου διαφορετικής σχολής σκέψης (καταλαβαινόμαστε νομίζω) τέτοιου ύφους ανακοίνωση, γεμάτη εμπάθεια και προσωπικές επιθέσεις -γιατί περί ύφους επαναλαμβάνω ο λόγος και όχι περί του αναφαίρετου δικαιώματος της πρεσβείας να υποστηρίξει τις θέσεις της- όχι μόνο θα διαρρηγνύαμε τα ιμάτια μας, θα απαιτούσαμε και την ανάκλησή του.
«Μα είναι έμμισθος του προεδρικού», είπαν κάποιοι και ως εκ τούτου… δικαιολογείται η αντίδραση και το ύφος της πρεσβείας «γιατί τα γραφόμενά του έχουν τώρα άλλη βαρύτητα»! Το επιχείρημα, όμως, είναι διάτρητο γιατί το ίδιο και χειρότερο αναιδέστατο ύφος υιοθέτησε η ρωσική πρεσβεία απαντώντας και στον Μάριο Δημητρίου της «Σημερινής» για άρθρο του που αφορούσε την κρίση στην Ουκρανία. Βαφτίζοντάς τον φασίστα, αντιδημοκράτη, που έβαλε στόχο (!) «με διαστρεβλώσεις και συκοφαντίες να χαλάσει τις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου»! Το πόσο σοβαρό είναι για μια πρεσβεία να θεωρεί πως τίθενται σε κίνδυνο οι σχέσεις δύο χωρών από το άρθρο ενός δημοσιογράφου (το οποίο δεν αφορά καν τις σχέσεις Κύπρου - Ρωσίας) το αφήνω στην κρίση κάθε νουνεχή αναγνώστη. Δίνει, ωστόσο, ένα στίγμα για το πώς αντιλαμβάνονται την «επικίνδυνη» αρθρογραφία στη Ρωσική Ομοσπονδία. Και ίσως ακριβώς γι’ αυτό, επειδή η χώρα δεν έχει και το καλύτερο όνομα ως προς την ασφάλεια των δημοσιογράφων, έπρεπε να ήταν λιγάκι πιο ψύχραιμη στις ανακοινώσεις της. Σημειώστε, επίσης, πως το ίδιο ύφος με εκφράσεις του συρμού χρησιμοποίησε και την Τρίτη εναντίον του Κώστα Κωνσταντίνου του «Πολίτη». Άρα δεν είναι «ο αυθαίρετος» Δρουσιώτης που «δικαιολογούσε» το ύφος.
Από τις ανακοινώσεις, πάντως, των ανησυχούντων κομμάτων μας (προσπερνώ το ΑΚΕΛ που ξέχασε την εποχή που μοίραζε η «Χαραυγή» τα βολικά γι’ αυτό βιβλία του Δρουσιώτη) ξεχωρίζω αυτή της Συμμαχίας. Η οποία κάλεσε τον πρόεδρο… «να αποκαταστήσει την ιστορική αλήθεια»! Πώς ακριβώς θα αποκαταστήσει την ιστορική αλήθεια ο Αναστασιάδης; Αποκαθίσταται η ιστορική αλήθεια με ανακοινώσεις προέδρων; Γιατί δεν ζητά το ΑΚΕΛ (που έχει και «οικογενειακούς δεσμούς») από τη ρωσική πρεσβεία να απαντήσει στα 10 καίρια ερωτήματα που έθεσε ο Δρουσιώτης; Αυτό, ναι, θα πρόσθετε στην ιστορική αλήθεια. Γιατί δεν ζητά ο Λιλλήκας από τη Φανούλα Αργυρού, η οποία έγραψε πως «κάποια ώρα θα γραφτεί και η μοσχοβίτικη ανάμιξη και ευθύνη για τα όσα προηγήθηκαν του 1974» να δώσει τα στοιχεία που παραθέτει σε άρθρο της την 1η Σεπτεμβρίου; Γιατί δεν πάει κάποιος στα αρχεία του Κρεμλίνου και να γράψει ένα βιβλίο που να απαντά στα συμπεράσματα Δρουσιώτη; Έτσι αποκαθίσταται η ιστορική αλήθεια. Μέσα από έρευνα, παράθεση στοιχείων, ερωτήσεις, απαντήσεις, τεκμηρίωση… Απ’ την άλλη, δεν χρειάζεται να μπουν σε τόσο κόπο. Έτσι κι αλλιώς, σ’ αυτό τον τόπο, υπεράνω όλων οι προφητείες. «…Ακόμη τούτη η άνοιξη, ραγιάδες, ραγιάδες, όσο να ‘ρθει ο Μόσκοβος να φέρει το σεφέρι…».
Θανάσης Φωτίου
Downtown - 07/09/2014
07/09/2014