Ο Αναστασιάδης πρώτος ύποπτος για το Βασιλικό
Πληρώσαμε το πλοίο στην τριπλάσια τιμή και δεν το έχουμε διότι το μεγαλύτερο μέρος της επένδυσης φαγώθηκε
Η είδηση των ημερών είναι ότι η Εισαγγελία της ΕΕ (EPPO) διερευνά το σκάνδαλο της σύμβασης για την προμήθεια φυσικού αερίου την οποία υπέγραψε η ΕΤΥΦΑ με κοινοπραξία υπό την China Petroleum Pipeline Engineering. Ο νούμερο ένα ύποπτος γι αυτή την απάτη των εκατοντάδων εκατομμυρίων είναι ο τέως πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης ο οποίος με προσωπικά διατάγματα επέβαλε την υπογραφή της σύμβασης ενώ γνώριζε ότι παρανομούσε.
Ας δούμε τα γεγονότα:
Στις 23 Νοεμβρίου 2019 ο Αναστασιάδης κάλεσε σε σύσκεψη στο Προεδρικό όλους τους αρμοδίους που είχαν ανάμιξη στο έργο της προμήθειας υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ο σκοπός της σύσκεψης ήταν να επιβάλει την άποψή του για υπογραφή της σύμβασης για την δημιουργία των υποδομών μεταφοράς και εκφόρτωσης LNG στο Βασιλικό με επένδυση 550 εκατομμυρίων. Η διαδικασία βρισκόταν σε αδιέξοδο λόγω ένστασης του γενικού ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη επειδή δεν είχαν διασφαλιστεί συνθήκες πραγματικού ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με τον ενημερωμένο Τύπο, «παρά τα λάθη, παραλείψεις και παρατυπίες που εντοπίστηκαν από τον γενικό ελεγκτή στη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών», ο Πρόεδρος, μόνος του, αποφάσισε ότι το «έργο πρέπει να προχωρήσει» και «κάλεσε τη ΔΕΦΑ να προχωρήσει στις διαδικασίες για υπογραφή του συμβολαίου με την επιλεγείσα κοινοπραξία».
Είναι πάγια τακτική του Νίκου Αναστασιάδη όταν θέλει να προωθήσει μια αλλόκοτη απόφαση να επινοείται έναν καλό σκοπό ο οποίος αγιάζει τα μέσα. Στην προκειμένη περίπτωση ο καλός σκοπός ήταν πως το έργο ήταν μεγάλης εθνικής σημασίας.
Στις 18 Δεκεμβρίου 2019 ο γενικός ελεγκτής έστειλε επιστολή 10 σελίδων στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής με κοινοποίηση στο γενικό εισαγγελέα, στους υπουργούς Οικονομικών και Ενέργειας και σε άλλους κρατικούς αξιωματούχους, καταγράφοντας το ιστορικό της υπόθεσης. Από το περιεχόμενο της επιστολής προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι είχαν παραβιαστεί όλοι οι κανόνες υγιούς ανταγωνισμού. Ουδείς συγκινήθηκε.
Στα μέσα του 2020 η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα συζητούσε τη δανειοδότηση του έργου. Ενόψει της εξέτασης της αίτησης τεχνοκράτες της ΕΤΕπ ετοίμασαν ένα σχετικό σημείωμα το περιεχόμενο του οποίου αποκάλυψε η γαλλική εφημερίδα Liberation στις 7 Ιουλίου 2020. Το σημείωμα πρόβλεψε ότι η κρατική εταιρεία ΕΤΥΦΑ που θα αναλάμβανε την ανέγερση του τερματικού δεν είχε την ικανότητα να επιβλέψει την κατασκευή ενός τέτοιου έργου. Σημείωνε επίσης ότι δεν υπήρξε ανταγωνισμός και ότι αποκλείστηκαν οι άλλες δύο προσφορές πριν καν αξιολογηθούν, μεταξύ των οποίων και η Samsung. «Αυτό το συμβόλαιο είναι γκροτέσκο, είναι ένα οικονομικό και ηθικό σκάνδαλο», έγραψε η Λιμπερασιόν». H ΕΤΕπ δεν έπρεπε να εγκρίνει τη δανειοδότηση του έργου, όμως υπήρξε πολιτική παρέμβαση από τη Λευκωσία με το δικαιολογητικό ότι ήταν έργο εθνικής σημασίας.
Σύμφωνα με το συμβόλαιο, η CPP θα μετάτρεπε ένα πλοίο μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, το οποίο ναυπηγήθηκε το 2002, σε πλωτή μονάδα αποϋγορποίησης (FSRU), με κόστος 200 εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με τους ειδικούς της ΕΤΕπ., τα δεξαμενόπλοια LNG που κατασκευάστηκαν αρχές της δεκαετίας του 2000 πωλούνται συνήθως από 30 έως 40 εκατομμύρια ευρώ. Το 2019, μια αντίστοιχη σύμβαση μετατροπής ενός τέτοιου πλοίου σε FSRU είχε υπογραφεί στην Κροατία για λιγότερο από 30 εκατομμύρια ευρώ.
Η Κύπρος υπέγραψε συμβόλαιο για την πλωτή μονάδα περίπου στην τριπλάσια τιμή και δεν την παράλαβε ποτέ. Αυτό σημαίνει μόνο ένα πράγμα: Ένα μεγάλο μέρος των 200 εκατομμυρίων φαγώθηκαν και δεν αξιοποιήθηκαν για την κατασκευή του FSRU. Την ίδια τύχη είχαν και τα έργα για τις υποδομές υποδοχής του φυσικού αερίου. Έξι μήνες πριν φύγει από την εξουσία ο Αναστασιάδης επέβαλε την καταβολή 25 εκατομμυρίων ως πρόσθετο κόστος αλλά η κοινοπραξία δεν είναι σε θέση να ολοκληρώσει το έργο.
Τον Ιανουάριο του 2024 η Ελεγκτική Υπηρεσία δημοσιοποίησε έκθεση στην οποία κατέγραψε όλες τις παρατυπίες/παρανομίες στη διαδικασία ανάθεσης του έργου. Κανένας θεσμός και καμιά αρχή στην Κύπρο δεν ενδιαφέρθηκε να ερευνήσει αυτό το σκάνδαλο. Τουναντίον, σε συζήτηση που έγινε στη Βουλή, όλοι οι φορείς διαβεβαίωσαν ότι τίποτα δεν τεκμηριωνόταν. Ο δημόσιος κατήγορος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τα ίδια στοιχεία, διέταξε ποινική διερεύνηση, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε επιστροφή των 68 εκατομμυρίων τα οποία εκταμιεύτηκαν από τη συνεισφορά της στο έργο. Η εξέλιξη αυτή είναι μομφή και κατά των «ανεξάρτητων» θεσμών της Κύπρου, οι οποίοι διευκολύνουν και συγκαλύπτουν τη διαφθορά.
Η υπόθεση του τερματικού στο Βασιλικό είναι η πρώτη που απασχολεί το EPPO και ο γενικός εισαγγελέας, ο οποίος συνηθίζει να διασκεδάζει με τον τέως Πρόεδρο στα σκυλάδικα της Αθήνας δεν έχει πλέον κανένα έλεγχο στη διαδικασία. Οι Νίκος Χρ. Αναστασιάδης και ΔΗΠΑ Ε.Π.Ε. έχουν πλέον λόγους να ανησυχούν.
Μακάριος Δρουσιώτης
29/07/2024