Μακαριος Δρουσιώτης

«Ο ΑΔΜΗΕ που αγόρασε το έργο από την Eurasia αντί να καθησυχάσει τις ανησυχίες παραθέτοντας στοιχεία, χρηματοδοτεί media project να πιέζουν για την υλοποίηση του έργου. Τα ελληνικά τρολς, συντεταμένα, αποκαλούν τουρκόφιλους και προδότες όσους έχουν εύλογες ανησυχίες. Τόσο σοβαρές αποφάσεις δεν πρέπει να λαμβάνονται με πολιτικές πιέσεις, ψυχολογικούς εκβιασμούς, πατριωτικά ψευδοδιλλήματα, συνθήματα και αφορισμούς».

 

 

Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η σύνδεση της Κύπρου με διεθνή δίκτυα, είτε πρόκειται για ενεργειακά είτε επικοινωνιών είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της χώρας. Δεν χρειάζεται να μας πείσει κανένας για την ωφελιμότητα ενός τέτοιου έργου.

 

Από την ηλεκτρική διασύνδεση ασφαλώς και διακυβεύονται τοπικά συμφέροντα. Επιχειρηματίες που έχουν επενδύσει στην παραγωγή ενέργειας ανησυχούν ότι σε μια νέα αγορά που δεν θα την ελέγχουν θα χάσουν τα προνόμια. Είναι, λοιπόν, κατανοητό ότι τα ανταγωνιστικά συμφέροντα υπονομεύουν το έργο.

 

Αυτά τα φαινόμενα πάντα θα υπάρχουν. Γι αυτό και πρέπει να υπάρχει υπεύθυνη κυβέρνηση, υπεράνω συμφερόντων και σκοπιμοτήτων, που έχει τα μέσα και την πληροφόρηση για να κάνει μια αντικειμενική αξιολόγησης και να λάβει τις πιο συμφέρουσες αποφάσεις για τη χώρα.

 

Από τη διαθέσιμη δημόσια πληροφόρηση φαίνεται ότι η κυβέρνηση και ειδικά το Υπουργείο Οικονομικών έχει αμφιβολίες κατά πόσο το έργο θα γίνει ποτέ, κι αν θα είναι οικονομικά βιώσιμο. Συνεπώς, είναι ορθή η απόφασή της να το σκεφτεί ξανά και να ζητήσει διευκρινίσεις.

 

Το μέγεθος του οικονομικού ρίσκου αποτυπώνεται από το γεγονός ότι εγκρίθηκε εγγυημένη απόδοση της επένδυσης 8,3% από 4,6% που είναι το καθορισμένο ποσοστό για την Κύπρο, ενώ η περίοδος απόδοσης επεκτάθηκε από τα 12 στα 17 χρόνια, χωρίς ακόμη να βρεθούν οι επενδύσεις. Αυτά τα νούμερα μεταφράζονται σε δισεκατομμύρια ευρώ τα οποία θα τα επωμισθούν οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών  κατανάλωσης ηλεκτρισμού.

 

Οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από το γεωπολιτικό ρίσκο που είναι υπαρκτό. Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχουν και τεχνικά ρίσκα λόγω του βάθους και της μορφολογίας του βυθού. Όπως γράφει ο Χρύσανθος Μανώλη στον Φιλελεύθερο, εάν το έργο μείνει στη μέση λόγω απροσδιόριστης «ανωτέρας βίας», ή αν δεν ξεκινήσει καν, λόγω παρενοχλήσεων από την Τουρκία, ενδέχεται να μας επιβληθεί να πληρώσουμε ολόκληρο το κόστος του καλωδίου

 

Εδώ εδράζεται η μεγάλη ανησυχία της κυπριακής κυβέρνησης: να χρυσοπληρώσουμε το καλώδιο και να μην το έχουμε. Όταν οι αποφάσεις για μεγάλα έργα είναι πολιτικές και παραγνωρίζονται οι νόμοι της αγοράς, τα αποτελέσματα είναι κατά κανόνα καταστροφικά. Αυτό το σενάριο το ζούμε σήμερα με το τερματικό φυσικού αερίου στο Βασιλικό. Τότε οι αποφάσεις λήφθηκαν με διατάγματα από τον τέως πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και όχι ως αποτέλεσμα ανεξάρτητων τεχνοοικονομικών μελετών. Δεδομένου ότι οι συμφωνίες έγιναν από μια ιδιωτική εταιρεία, την Eurasia, η οποία ωρίμασε το έργο με πολιτικές αποφάσεις, επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη, αυτό μας κάνει ακόμη πιο καχύποπτους.

 

Ο ΑΔΜΗΕ που αγόρασε το έργο από την Eurasia αντί να καθησυχάσει τις ανησυχίες παραθέτοντας στοιχεία, χρηματοδοτεί media project να πιέζουν για την υλοποίηση του έργου. Τα ελληνικά τρολς, συντεταμένα, αποκαλούν τουρκόφιλους και προδότες όσους έχουν εύλογες ανησυχίες. Τόσο σοβαρές αποφάσεις δεν πρέπει να λαμβάνονται με πολιτικές πιέσεις, ψυχολογικούς εκβιασμούς, πατριωτικά ψευδοδιλλήματα, συνθήματα και αφορισμούς.

 

Οι πρακτικές αυτές θυμίζουν τις εποχές του Βγενόπουλου, πριν από την κρίση του 2013, όταν λεηλάτησε τη Λαϊκή Τράπεζα. Και του Σάλα αμέσως μετά, όταν μετά από απανωτά τηλεφωνήματα του Σαμαρά καπάρωσε σ’ ένα βράδυ όλα τα υποκαταστήματα τριών κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα και έκλεισε όλα τα στόματα με τα media project. Δεν αντέχουμε άλλες τέτοιες λαμογιές.

 

Τις τελευταίες μέρες γίνεται μια υπερπροσπάθεια να καθησυχαστούν οι ανησυχίες και προβάλλονται οι παροτρύνσεις της πρέσβειρας των ΗΠΑ ότι τώρα είναι η ώρα για να προωθηθεί το καλώδιο, καθώς και οι διαβεβαιώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας κ.  Γεραπετρίτη ότι «το καλώδιο θα γίνει κι εμείς θα το διασφαλίσουμε γεωπολιτικά».

 

Ωραία, λοιπόν, αφού είναι εξασφαλισμένοι οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και δεν υπάρχουν τεχνικά κωλύματα, να πέσει η εγγυημένη απόδοση της επένδυσης στο 4,8% για 12 χρόνια, χωρίς ρήτρες με ψιλά γράμματα στα συμβόλαια για γεωπολιτικούς και φυσικούς κινδύνους. Υπό αυτές τις συνθήκες θα ποντίσουμε όσα καλώδια σηκώνει η αγορά, και να τα επεκτείνουμε μέχρι και τις Ινδίες...

 

Λοιπόν, για να σοβαρευτούμε, ακόμη και η Συνεργατική του χωριού μου δεν παραχωρεί πλέον 100 ευρώ δάνειο με προσωπικές εγγυήσεις, θέλει εξασφαλίσεις. Αυτή είναι η ουσία της διαφοράς. Το κράτος έχει παραχωρήσει όλα τα οικονομικά κίνητρα με τις ψηλές αποδόσεις της επένδυσης. Ο ΑΔΜΗΕ θέλει να εξασφαλίσει ότι θα πληρώσουμε το καλώδιο ακόμη κι αν δεν γίνει το έργο.

 

Όλα τα κράτη, ακόμη και τα αδελφά, προωθούν τα συμφέροντα τους. Η Ελλάδα προσπαθεί να ξεμπλέξει τον ΑΔΜΗΕ από τις κακές συμφωνίες της Eurasia. Οι ΗΠΑ, όπως διαδίδεται στο παρασκήνιο, θέλουν να βγάλουν τους Κινέζους έξω από το πρότζεκτ και να φέρουν την PIMCO. Της Γαλλίας τα συμφέροντα της είναι πιο ξεκάθαρα, θα πάρει το συμβόλαιο για την κατασκευή του καλωδίου. Το Ισραήλ θα εξασφαλίσει μια δίοδο εξαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έκανε το προξενιό με τον ΑΔΜΗΕ αφενός ενδιαφέρεται να μην καταλήξει το έργο σε φιάσκο. Αφετέρου δεν είναι η πρώτη φορά που εγκρίθηκαν έργα που κατέρρευσαν, και κανένας δεν είναι υπεράνω υποψίας.

 

Όλα τα πιο πάνω θα είναι στον αέρα εάν δεν εγγυηθεί κάποιος το έργο. Είναι αθέμητο – αν όχι ανήθικο – όλοι αυτοί οι γίγαντες της διεθνούς σκηνής να θέλουν και την πίττα σωστή και το σκυλί χορτάτο. Δεν αναλαμβάνουν καμιά πρακτική ευθύνη και πιέζουν να φορτωθεί όλο το βάρος του οικονομικού ρίσκου ο Κύπριος καταναλωτής, και μάλιστα οι πιο ευάλωτοι: τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις που δεν έχουν τη δυνατότητα (τεχνική ή οικονομική) να επενδύσουν σε φωτοβολταϊκά και εξαρτώνται από το εθνικό δίκτυο. Αυτή η κατηγορία δεν θα αντέξει αυτό το φορτίο και στο τέλος θα χρεωκοπήσει το δύσμοιρο κυπριακό κράτος.

Μακάριος Δρουσιώτης

08/09/2024